De basis voor de WijkJury werd gelegd tijdens de eerste theatrale samenwerking van een groep wijkbewoners met het Nederlands toneel in het Tamtamfestival 2009 van Toneelgroep Amsterdam. Bij de voorstelling Rocco en zijn broers van Ivo van Hove, die handelt over migratie, produceerde Female Economy de installatie: Living Objects. Met Living Objects verplaatste Female Economy het theehuis naar de schouwburg: in de rondgang van het theater speelden Marokkaanse mannen tric-trac. Nadien bezochten zij de voorstelling. Eén van de acteurs uit Rocco herkende hen als migranten en raakte onder de indruk van hun betrokkenheid. ‘Ik zag hoe zij de inhoud van het stuk meemaakten. Wij spelen deze mensen, maar ik betrapte mij erop dat ik tijdens de repetitie hen niet eens voor mij heb gezien’, zei hij later.
Toen Roosen kort daarna werd gevraagd als voorzitter van de vakjury van het Nederlands Theater Festival, stelde ze een WijkJury als voorwaarde, bestaande uit vrouwen met verschillende achtergronden, afkomstig uit verschillende wijken in Amsterdam. Twaalf vrouwen bezochten vijfentwintig voorstellingen, ongeveer drie per maand en maakten een shortlist van vijf. In mei 2010 maakten ze hun winnende keuze bekend, die vervolgens als één van de voorstellingen in het programma van het Theater Festival werd opgenomen.
“Er bestaan veel projecten voor allochtone vrouwen: taalcursussen, fietscursussen. Maar hoe je naar het theater gaat, hoe en waar je een kaartje koopt, hoe je ernaar kunt kijken, erover kunt praten, wat het met jou kan doen, dat is een onontgonnen gebied.” I Adelheid
Lees meer over de beginselen en bewegingen van Adelheid & de WijkJury: De keuze van de WijkJury
WijkJury leeft in Amsterdam (11e jaar), Groningen (6de jaar), Utrecht (5de jaar), Den Haag (3e jaar), Veenendaal (2e jaar), Purmerend (1e jaar).
WijkJury A’dam laat haar volgende emancipatorische voetdruk achter in het theaterveld. Enkele oud-leden worden vanuit Adelheid|Zina opgeleid tot projectleider. Zo draagt en bekwaamt de WijkJury zichzelf.
“Ieder jaar weer bewijst het enthousiasme van de WijkJury (lees: van de ongeoefende kijker) dat er potentieel een aanzien- lijk publiek is voor het theater in Nederland. Dat is verheugend, maar tegelijkertijd confronterend. Theaters en gezelschappen sla- gen er maar niet in dit verborgen publiek te bereiken. En daarom programmeur en producent: Ga jaarlijks te rade bij de WijkJury.”
Marc van Warmerdam, algemeen directeur Orkater
“Je kan me wegdragen als tien juryleden in hun moedertaal vertellen wat de WijkJury voor hen heeft betekend. Dat je naar voorstellingen kan gaan, dat je met anderen kan delen wat je beleefd hebt, dat de ramen naar elkaar worden opengezet. Laten we het eens een keer niet hebben over wat ons scheidt, maar laten we het hebben over wat we samen kunnen maken.”
Ko van den Bosch, acteur, regisseur, schrijver.
Ben je benieuwd naar de WijkJury?
mail WijkJury@AdelheidZina.nl
facebook: WijkJury
Amsterdam | Groningen | Utrecht | Den Haag | Veenendaal | Purmerend
WijkJury AMSTERDAM
Wij, WijkJury’s van Amsterdam, Den-Haag, Groningen, Veenendaal, Utrecht en Purmerend verrijken het theaterveld met onze onbevangen blik. Een grandioos geschenk dat gretig wordt aangegrepen. U hoort van ons!
‘Zie je op een avond in de schouwburg plots een grote groep bezoekers van diverse afkomst, dan weet je: de WijkJury is in the house.’
Herien Wensink | Volkskrant
Wij, Amsterdammers met wortels in Ghana, Mexico, Nederland, Aruba, Suriname en Marokko, bijten ons – voor het eerst in ons leven – vast in professioneel theater. Wieg en wijk nemen wij mee naar de theaterhuizen. We laven ons aan onbekende verbeeldingen en gaan vurig in gesprek met elkaar, spelers en makers. Zo kussen wij ’t theater wakker. En kust zij, op haar beurt, in ons nieuwe woorden en gedachtes vrij. De weg naar het theater raakt vertrouwd en de nieuw verworven beeldtaal verruimt onze blik.
Uit ons midden zijn Najat Kaddour en Sophia A-Tjak-Hiwat uitgegroeid tot roedelchefs. Zij geven het pad aan door het theaterlandschap. Zo draagt en bekwaamt de WijkJury zichzelf.
Aan het eind van het seizoen zijn wij tot bloei gekomen en kiezen onze favoriet. De Keuze van de WijkJury mag zich verheugen in een reprise op het Nederlands Theater Festival.
Geïnitieerd door Adelheid Roosen om de wijken te laten wortelen in het theater, ontspruit WijkJury Amsterdam dit seizoen voor de 11de maal.
WijkJury GRONINGEN
Wij, Groningers met wortels in Italië, Syrie, Spanje, Nederland, Iran en Egypte bijten ons – voor het eerst in ons leven – vast in professioneel theater. Wieg en wijk nemen wij mee naar de theaterhuizen. We laven ons aan onbekende verbeeldingen en gaan in gesprek met elkaar, spelers en makers. Zo kussen wij ’t theater wakker. En kust zij, op haar beurt, in ons nieuwe woorden en gedachtes vrij. De weg naar het theater raakt vertrouwd en de nieuw verworven beeldtaal verruimt onze blik.
Roedelchefs Paulien en Wilma, geven het pad aan door het theaterlandschap. Aan het eind delen wij ons positieve oordeel uit en kiezen onze favoriet: de Keuze van de WijkJury. Wij vieren dit met een feestelijke kroning van de winnaar. Geïnitieerd door Adelheid Roosen om de wijken te laten wortelen in het theater, ontspruit WijkJury Groningen dit seizoen voor de 6de maal.
Dit jaar is WijkJury Groningen geadopteerd door De Wijk De Wereld, een project van SPOT Groningen dat de dialoog zoekt tussen de stadswijken en het theater, beeldende kunst en muziek. Ieder jaar neemt De Wijk De Wereld samen met een of meerdere wijken en hun bewoners de Stadsschouwburg over.
‘Groningse vrouwen en mannen uit de hele wereld komen in de wijkjury ieder jaar samen om naar voorstellingen te kijken, te eten en verhalen uit te wisselen. Deze veelzijdige, veelkleurige jury levert ons een prachtige blik op de wereld. Wat een rijkdom.’
Nynke Stellingsma, directeur Spot Groningen
Verbonden met De Wijk De Wereld, Spot Groningen, Grand Theatre en Noord Nederlands Toneel
WijkJury UTRECHT
Geïnitieerd door Adelheid Roosen om de wijken te laten wortelen in het theater, ontspruit WijkJury Utrecht dit seizoen voor de vijfde maal en vieren wij ons kroonjaar.
Wij, Utrechters met wortels in Sudan, Palestina, China, Marokko, Suriname, Nederland en Canada, bijten ons voor het eerst in ons leven vast in professioneel theater. Wieg en wijk nemen wij mee naar de theaterhuizen. We laven ons aan onbekende verbeeldingen en gaan vurig in gesprek met elkaar, spelers en makers. Zo kussen wij ’t theater wakker. En kust zij, op haar beurt, in ons nieuwe woorden en gedachtes vrij. De weg naar het theater raakt vertrouwd en de nieuw verworven beeldtaal verruimt onze blik.
Een theaterseizoen lang bezoeken wij tien Utrechtse voorstellingen, waarover wij als juryleden uit de wijken een oordeel ontwikkelen en juryrapporten schrijven. We voeren een doorlopend gesprek over wat wij ervaren, zowel onderling als met de gehele stad, onder de bezielende leiding van roedelleider Jordy Roeten. We werken nauw samen met het Café Theater Festival, met wie wij de ambitie delen theater toegankelijker te maken voor heel Utrecht. Aan het einde van dit theaterseizoen kiezen wij welke voorstelling ons het meest aansprak, die wij vervolgens kronen met de Keuze van de WijkJury.
Verbonden met Café Theater Festival | Diepe dank aan Gemeente Utrecht, Fentinger van Vlissingen Fonds
WijkJury DEN HAAG
Wij, Hagenezen met wortels in Egypte, Cariben, Turkije, Iran, Pakistan, Curacao en Nederland bijten ons – voor het eerst in ons leven – vast in professioneel theater. Wieg en wijk nemen wij mee naar de theaterhuizen. We laven ons aan onbekende verbeeldingen en gaan vurig in gesprek met elkaar, spelers en makers. Zo kussen wij ’t theater wakker. En kust zij, op haar beurt, in ons nieuwe woorden en gedachtes vrij. De weg naar het theater raakt vertrouwd en de nieuw verworven beeldtaal verruimt onze blik.
Door het seizoen heen schrijven wij onder begeleiding van dramaturg en roedelchef Erna van den Berg juryrapporten en laten wij ons inspireren door vurige inleidingen en nagesprekken. Aan het eind van het seizoen delen wij ons positieve oordeel uit en mag de Keuze van de WijkJury zich verheugen in een feestelijke kroning. Geïnitieerd door Adelheid Roosen om de wijken te laten wortelen in het theater, ontspruit WijkJury Den Haag dit seizoen voor de 3de maal.
Verbonden met Het Nationale Theater
WijkJury VEENENDAAL
Wij, Veense vrouwen met wortels in Marokko, Nederland, Togo, Estland, Polen, Molukken, Syrië en Somalië bijten ons – voor het eerst in ons leven – vast in professioneel theater. Wieg en wijk nemen wij mee naar Theater Lampegiet. We laven ons aan onbekende verbeeldingen en gaan vurig in gesprek met elkaar, spelers en makers. Zo kussen wij ’t theater wakker. En kust zij, op haar beurt, in ons nieuwe woorden en gedachtes vrij. De weg naar het theater raakt vertrouwd en de nieuw verworven beeldtaal verruimt onze blik.
Door het seizoen heen ontwikkelen en delen wij ons oordeel, schrijven juryrapporten en blijven met elkaar in gesprek over ervaringen onder begeleiding van dramaturg en roedelchef Pieta Bot. Aan het eind van het seizoen zijn wij tot bloei gekomen dus delen we ons positieve oordeel uit en vieren dit met een feestelijke kroning van de winnaar: de Keuze van de WijkJury.
Geïnitieerd door Adelheid Roosen om de wijken te laten wortelen in het theater, ontspruit WijkJury Veenendaal dit seizoen voor de 2de maal.
Verbonden met Theater Lampegiet, Cultuurmakelaar+KFHeinfonds
WijkJury PURMEREND
Geïnitieerd door Adelheid Roosen om de wijken te laten wortelen in het theater, ontspruit WijkJury Purmerend dit seizoen voor de 1ste maal.
Wij, Purmerenders met wortels in Zuid Soedan, Suriname, Iran en Nederland bijten ons – voor het eerst in ons leven – vast in professioneel theater. Wieg en wijk nemen wij mee naar de theaterhuizen. We laven ons aan onbekende verbeeldingen en gaan vurig in gesprek met elkaar, spelers en makers. Zo kussen wij ’t theater wakker. En kust zij, op haar beurt, in ons nieuwe woorden en gedachtes vrij. De weg naar het theater raakt vertrouwd en de nieuw verworven beeldtaal verruimt onze blik.
Roedelchef Cor Stam geeft samen met dramaturg Jurgen Walch het pad aan door het theaterlandschap. Aan het eind van het seizoen zijn wij tot bloei gekomen en kiezen onze favoriet: De Keuze van de WijkJury.
Verbonden met Theater De Purmaryn en Theater De Verbeelding
Foto's: Leendert Vooijce
Ben je benieuwd naar de WijkJury?
facebook: WijkJury
mail: Ingrid@AdelheidZina.nl
KEUZE VAN DE WIJKJURY | AMSTERDAM KIEST...
Door de schaduw heen van Dilan Yurdakul, Stichting Likeminds en Theater Bellevue
Dilan Yurdakul, deze prachtige vrouw die onze harten stuk voor stuk heeft geraakt en vrede heeft met al haar stukjes identiteit, is onze favoriet.
We vonden veel herkenning in deze openhartige, muzikale, autobiografische solovoorstelling over bipolariteit en je ontheemd voelen. Het getuigt van kracht om zo fantastisch fragiel te zijn.
Een eerlijk open en alleen gedragen verhaal. Ik ben nog steeds onder de indruk van Dilan. Dapper en sterk. Ik geloof in haar | Tenicia Post
Ik heb mij door de voorstelling minder eenzaam gevoeld | Hans de Ouden
En dus kussen wij de voorstelling Door de schaduw heen, wakker voor het Nederlands Theater Festival 3 t/m 13 september als Keuze van de WijkJury.
Lees het juryrapport
Woiski vs. Woiski vertelt het schrijnende levensverhaal van vader en zoon Woiski die ondanks hun moeizame verhouding furore maakten en Nederland verrijkt hebben met hun aanstekelijke muziek. Max sr. kwam in de jaren dertig, als een van de eerste Surinamers naar Amsterdam en opende daar zijn eerste nachtclub. Hij en zijn zoon Max jr. moesten zien te overleven in het witte Nederland.
Uit het juryrapport van de WijkJury:
‘Hoe in één verhaal, het zwart-witdenken binnen een familie én binnen een land kan plaatsvinden. Hoe verschillen kunnen botsen en hoe we strijden om elkaars begrip, strijden voor onze roots, onze wortels. Hoe we omgaan met de keuze en daden van onze ouders en voorouders en of wij daarvoor gaan staan, stevig voor gaan staan. De WijkJuryleden met Surinaamse roots vereenzelvigden zich sterk met de voorstelling, maar ook voor hun kompanen met een o.a. Turkse, Syrische en Nederlandse achtergrond was de generatie- en cultuurclash heel herkenbaar.
De Wijkjury raakte niet uitgepraat over de voorstelling en had unaniem bewondering voor het verhaal dat generaties terug reikt. Woiski vs. Woiski is herkenbaar en geloofwaardig, het spel is speels en natuurlijk. En ondanks de voelbare pijn was het toch ook swingen op het puntje van de stoel...’
“Ik zag op het toneel precies wat ik voelde en ervoer toen ik net in Nederland kwam” | Kamuran
“Woiski vs. Woiski is nostalgie naar die goeie oude tijd, met een bitterzoete smaak.” |Glenda
KEUZE VAN DE WIJKJURY AMSTERDAM 2017
Coco Chanel | Ulrike Quade Company e.a.
KEUZE VAN DE WIJKJURY UTRECHT 2017
Lear | de Toneelmakerij
KEUZE VAN DE WIJKJURY GRONINGEN 2017
Carrousel | Het Noord Nederlands Toneel
KEUZE VAN DE WIJKJURY AMSTERDAM 2016 TOP 3
Paramaribo Texel | Theaterzaken via Rudolphi
De Revisor | Nationaal Toneel
George en Eran lossen wereldvrede op II | Theater Rast
KEUZE VAN DE WIJKJURY GRONINGEN 2016
Paramaribo Texel | Theaterzaken via Rudolphi
KEUZE VAN DE WIJKJURY DORDRECHT 2016
Hartstocht, een Thriller | Hummelinck Stuurman Theaterproducties
KEUZE VAN DE WIJKJURY AMSTERDAM 2015 TOP 3
Horror I Jakop Ahlbom
Polleke I NTJong
Medea I TA
KEUZE VAN DE WIJKJURY AMSTERDAM 2014 TOP 3
Schijn I Fahd Larhzaoui, Nonprofit Kapitalist
Bug I Jakop Ahlbom
Ontspoord I De Toneelmakerij
KEUZE VAN DE WIJKJURY ARNHEM 2014 TOP3
Hamlet vs Hamlet I Toneelhuis, Toneelgroep Amsterdam
Het Spookhuis der Geschiedenis I Wunderbaum
Ontspoord I De Toneelmakerij
KEUZE VAN DE WIJKJURY UTRECHT 2014 TOP 3
Translunar Paradise I Theater Ad Infinitum
Gejaagd door de wind I Matzer Theaterproducties
Kamp I Hotel Modern en Universum: Hoek I Sweigman&
KEUZE VAN DE WIJKJURY AMSTERDAM 2013 TOP 3
somedaymyprincewill.com I Sadettin Kirmiziyuz, Trouble Man
Timon van Athene I Toneelgroep Maastricht
HihaHeijermans I Firma Rieks Swarte
KEUZE VAN DE WIJKJURY UTRECHT 2013 TOP 3
Mogadishu I De Utrechtse Spelen
De Hollanders
Ik, Driss - De musical
KEUZE VAN DE WIJKJURY 2012 TOP 3
Afrikaaps I The Glasshouse I Catherine Henegan
Mahabharata I Marjolein van Heemstra I Frascati Producties
Avondland I Sadettin Kirmiziyüz I Frascati Producties
KEUZE VAN DE WIJKJURY UTRECHT 2012
Jakop Ahlbom I Lebensraum
Herman van Veen I Nieuwe show
KEUZE VAN DE WIJKJURY 2010
Branden I Ro Theater
KEUZE VAN DE WIJKJURY 2011
Alice in Wonderland I Noord Nederlands Toneel
Op de WijkJury Facebook kun je de reis langs de verschillende theaters volgen. Na elke voorstelling brengt de WijkJury verslag uit.
WIJKJURY AMSTERDAM ON TOUR SEIZOEN 2019 | 2020
GEZELSCHAP | VOORSTELLING + THEATER
Oktober
18 oktober Ilias, Orkater - De Nieuwkomers | Bellevue
November
3 november Het Nationale Theater - The Children | ITA
16 november Dilan Yurdakul, Likeminds - Door de schaduw heen | Bellevue
December
7 december Rudolphi Producties, Bijlmer Parktheater Decemberdagen | Bellevue
17 december Toneelschuur Producties - The beauty queen of Leenane | Bellevue
Januari
13 januari Noord Nederlands Toneel, KVS, JR. CE.SA.R. - Dear Winnie | ITA
Februari
14 februari George & Eran producties, A’damse Andalusisch Orkest, ICK Amsterdam, Wat we doen | ITA
Maart
3 maart Eva Line de Boer, Het Zuidelijk Toneel - Rust Zacht Billy | Bellevue
23 maart Theater Rast, Saban Ol - Wees onzichtbaar | ITA
April
13 april HNT jong, Het Nationale theater, Noël Fischer - Trojan Wars | IT
29 april Jakop Ahlbom Company - Syzygy | Bellevue
Mei
13 mei Zuidelijk Toneel - De vrouw die de honden eten gaf | Bellevue
Juni
17 juni ITA ensemble, Simon Stone - Op hoop van Zegen | ITA
WIJKJURY PURMEREND ON TOUR SEIZOEN 2019 | 2020
GROEP|VOORSTELLING + GERNRE + THEATER
Oktober
ZA 5 South Africa Road Trip - Good Hope | Theater | Purmaryn
ZA 26 Rudolphi producties - Decemberdagen | Toneel | Verbeelding
November
VR 15 De Alex Klaassen Revue -Showponies 2 | Cabaret / Revue | Purmaryn
ZA 23 Theatergroep Matzer - Fort Europa" | Muziektheater/toneel | Verbeelding
December
DO 12 Another Kind of Blue - Flirt with Reality | Dans | Purmaryn
Januari
ZA 25 Kim-Jomi Fischer & Marta Alstadsaeter - ENGEL | Dans | Verbeelding
Februari
DO 13 Vietnam | Muziektheater | Purmaryn
Maart
VR 6 De Aanslag | Toneel | Purmaryn
ZO 22 Duda Paiva - Vergeten dieren en verloren zaken | Poppen / Jeugd 6+ | Verbeelding
April
ZA 4 Collectief Het Paradijs - Paradijsvertraging | Mime / Beeldend | Verbeelding
ZA 18 George en Eran Prod. - Jihad van de Liefde | Muziektheater | Verbeelding
DO 30 Jon van Eerd - Herrie in de Keuken | Komedie | Purmaryn
WijkJury Amsterdam bestaat elf jaar en heeft inmiddels zusterjury's
in Den Haag, Utrecht, Groningen en Veenendaal, Purmerend!